Obliczenia w programie Sage
1 Uruchamianie
1.1 Serwer sagemath.org
Należy wejść na http://sagemath.org, kliknąć Try Sage Online i zalogować się (trzeba mieć konto OpenID, np. na http://google.com).
1.2 Serwer wydziałowy - logowanie zdalne
Należy zainstalować klienta x2go (zgodnie z instrukcją na http://laboratoria.wmi.amu.edu.pl/LTS), zalogować się na serwerze x2go.wmi.amu.edu.pl, uruchomić terminal (Applications -> Accesories -> Roxterm), wydać polecenie sage
, a następnie notebook()
.
Metody tej można również użyć z komputerów na wydziale.
1.3 Komputery na Wydziale - Linux
Uruchamiamy Linuksa, w terminalu uruchamiamy program sage, a następnie włączamy przeglądarkę i wpisujemy adres http://localhost:8080/.
1.4 Własny komputer
Instalujemy Sage'a zgodnie z instrukcją na http://www.sagemath.org/download.html.
2 Podstawy obsługi
2.1 Przestudiuj tutorial na http://www.sagemath.org/doc/prep/Intro-Tutorial.html.
2.2 Zadania
- Rozłóż na czynniki pierwsze rok swojego urodzenia.
- Zdefiniuj funkcję \(f(x)=(x^2-1)/(x^2+1)\) i wylicz jej wartości w kilku wybranych punktach (całkowitych, wymiernych i rzeczywistych).
- Wylicz dokładną wartość \(\sin\frac{\pi}{12}\). Wyświetl ją w notacji "matematycznej" (przy użyciu metody
show()
), a następnie wyznacz jej przybliżenie z dokładnością do 4 cyfr znaczących. - Znajdź setną cyfrę po przecinku w rozwinięciu dziesiętnym π.
- Wyświetl tekst pomocy dla metody
n()
. - Utwórz komórkę tekstową i wpisz w niej jakiś tekst. Użyj kodowania LaTeX-a, aby wpisać w nim formułę matematyczną. Użyj odpowiedniego narzędzia, żeby wpisać w nim link.
- Zapisz powstały plik na swoim dysku (możesz użyć polecenia Download All Active w menu The Sage notebook. Wczytaj ponownie zapisane dane (polecenie Upload).
2.3 Przestudiuj pierwszą część tutoriala na http://sagemath.org/doc/prep/Symbolics-and-Basic-Plotting.html (Symbolic Expressions).
2.4 Zadania
- Zdefiniuj wyrażenie Delta zależne od zmiennych \(a\), \(b\), \(c\) wzorem \(\Delta=b^2-4ac\).
- Wylicz wartość Delta dla kilku trójek \(a\), \(b\), \(c\).
- Wyznacz rozwinięcie dwumianu \((x+a)^6\).
- Rozwiąż równanie \(x^3-2x^2+x-2=0\).
- Rozwiąż układ równań \(x+y=5\), \(xy=6\).
3 Elementy rachunku różniczkowego
3.1 Przestudiuj tutorial na http://www.sagemath.org/doc/prep/Calculus.html
3.2 Zadania
- Wyznacz granice:
- \(\lim_{x\to 2}\frac{x^2+x-6}{x^2-4}\);
- \(\lim_{x\to 1^-}\exp{\frac{x}{1-x}}\);
- \(\lim_{x\to 1^+}\exp{\frac{x}{1-x}}\);
- \(\lim_{x\to+\infty}\frac{\sin x}{x}\).
- Wyznacz pochodną funkcji \(x^x\).
- Wyznacz funkcję pierwotną funkcji \(\sin^2 x\).
- Wylicz całki:
- \(\int_{0}^1 x^2\,dx\);
- \(\int_{-\infty}^0 e^x\,dx\). (wskazówka: aby uzyskać symbol \(\infty\), wpisz
oo
(dwa razy litera "o"))
- Całkując odpowiednią funkcję liniową, wyznacz wzór ogólny na pole trapezu.
- Wylicz numerycznie całkę \(\int_0^1 \sin(\cos x)\,dx\).
- Wylicz sumę szeregów:
- \(1+2+\dots+100\);
- \(\sum_{n=1}^\infty \frac{1}{n^3}\);
- \(\sum_{n=0}^\infty \frac{4(-1)^n}{2n+1}\).
- Wyznacz pierwsze 5 wyrazów rozwinięcia McLaurina funkcji
- \(x\mapsto e^x\);
- \(x\mapsto \sin x\).
- Wylicz pochodne cząstkowe funkcji \(f(x,y)=xy+\cos(2x+3y)\) do drugiego rzędu włącznie.
- Wyznacz wszystkie punkty zerowania się gradientu funkcji \(f(x,y)=x^3+x+xy+y+1\).
- Wylicz całkę \(\iint_{[0,1]\times[0,1]}xy\,dxdy\).
4 Równania różniczkowe
4.1 Przestudiuj tutorial na http://www.sagemath.org/doc/prep/Quickstarts/Differential-Equations.html
4.2 Zadania
- Rozwiąż równanie różniczkowe \(\frac{dy}{dx}=2y+x^2\).
- Znajdź rozwiązanie szczególne powyższego równania przy warunku \(y(0)=1\).
- Rozwiąż równanie różniczkowe \(y'=\sin y\).
- Znajdź rozwiązanie szczególne powyższego równania przy warunku \(y(\pi/2)=1\).
- Rozwiąż równanie różniczkowe \(y''-2y'+y=e^x\).
- Znajdź rozwiązanie szczególne powyższego równania przy warunkach \(y(0)=y'(0)=1\).
- Rozwiąż układ równań \[\left\{\begin{aligned}x'&=2x-3y+1\\y'&=3x+2y-2\end{aligned}\right.\]
- Znajdź numerycznie rozwiązania zagadnień Cauchy'ego 2. i 4.
5 Wykresy
5.1 Przestudiuj drugą i trzecią część tutoriala na http://www.sagemath.org/doc/prep/Symbolics-and-Basic-Plotting.html oraz pierwsze trzy części tutoriala na http://www.sagemath.org/doc/prep/Advanced-2DPlotting.html
5.2 Zadania
- Narysuj wykres \(y=x^3-x\) dla \(x\in[-2,2]\).
- Narysuj na jednym rysunku wykresy \(y=x\) i~\(y=\sin x\) dla \(x\in[-\pi,\pi]\).
- Narysuj wykres \(y=\frac{1}{x}\) dla \(x\in[-5,5]\). Ustaw odpowiednio zakres zmienności \(y\).
- Narysuj wykres \(z=x^2-y^2\).
- Narysuj powierzchnię o równaniu \(x^4+y^2+z^3=1\) dla \(x,y,z\in[-2,2]\).
- Narysuj epicykloidę, linię śrubową i torus, korzystając z ich przedstawień parametrycznych (jeśli ich nie znasz, poszukaj ich np. na Wikipedii).
- Narysuj spiralę Archimedesa i logarytmiczną na jednym rysunku.